Zirai Don Zararı Çiftçileri Derinden Etkiledi
Yazar: Evrin Güvendik / ANKARA – TBMM Araştırma Komisyonu, zirai don nedeniyle etkilenen 34 ilin 13’ünü ziyaret ederek saha araştırması yaptı. Komisyon, elde ettiği görüşleri Tarım ve Orman Bakanlığı’na iletmek üzere rapor haline getirdi. Karadeniz ve Ege bölgelerinde saha çalışmalarını sürdürecek olan komisyonun raporunda şu tespitlere yer verildi:
- Genç meyve bahçelerindeki zararın, gelir kaybının 2-3 yıl sürebileceği öngörülmektedir.
- Bazı üreticiler, gelecek sezonlarda da ürün alamama riskiyle karşı karşıya.
- Zirai don, tarım sektörünü ve tüm ekonomik alt sistemleri derinden sarsan bir kriz yaratmaktadır.
- Çiftçilerin birçoğu TARSİM sistemi hakkında yeterli bilgiye sahip değil.
- Üreticiler, maliyet artışı nedeniyle ekonomik zorluklarla karşı karşıya kaldı.
- Tarım ve Orman Bakanlığı, çiftçilere teknik destek sağlamış ve eğitim programları düzenlemiştir.
- Meteoroloji Genel Müdürlüğü, üreticilere erken uyarılar göndererek bazı çiftçilerin tedbir almasını sağlamıştır.
- Kayıtlı olmayan çiftçilerin destekleme sistemine dahil edilmesi talep edilmektedir.
‘Kredi borçları faizsiz ertelenmeli’
Raporda, TARSİM’in hasar tazminatlarını zamanında ödemesi gerektiği vurgulanmıştır. Ayrıca, çiftçilerin tarımsal kredi borçlarının faizsiz olarak ertelenmesi ve desteklenmesi önerilmiştir.
Kaç çiftçi var?
Raporda, ÇKS kaydı bulunmayan ancak zirai dondan zarar gören çiftçiler için özel bir kayıt sistemi oluşturulması gerektiği önerilmiştir. 2024’te 2.3 milyon kayıtlı çiftçi bulunurken, yaklaşık 1 milyon çiftçinin tarım sigortası yaptırdığı belirtilmektedir.
Sofraya Pahalı Geliyor
Zirai don nedeniyle fiyat artışları yaşanmaktadır. Kiraz en pahalı ürün olup fiyatları 150 ila 300 lira arasında değişmektedir. Nektarin ve şeftali fiyatları ise 90-110 lira bandına gerilemiştir. Kayısı ise kısıtlı tezgah ürünü olarak görülmektedir ve kalitesiz olduğu belirtilmektedir.
